کاشان
مختصات
| کاشان کاشو | ||
|---|---|---|
کاشان | ||
| اطلاعات کلی | ||
| کشور |  ایران | |
| استان | اصفهان | |
| شهرستان | کاشان | |
| بخش | مرکزی | |
| نام(های) قدیمی | کاسیان، چهل حصاران | |
| مردم | ||
| جمعیت | ۳۰۲٬۵۰۹ | |
| زبان گفتاری | فارسی | |
| مذهب | شیعه، سنی، یهودی و غیره | |
| جغرافیای طبیعی | ||
| ارتفاع از سطح دریا | ۹۸۲ متر | |
| آب‌وهوا | ||
| میانگین دمای سالانه | ۱۸ | |
| میانگین بارش سالانه | ۱۱۶ میلی‌متر | |
| روزهای یخبندان سالانه | ۶۰تا۷۰ | |
| اطلاعات شهری | ||
| شهردار | مهندس مدرس زاده | |
| ره‌آورد | گلاب، کلوچه پشمک، | |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۳۶۱ | |
| وبگاه | شهرداری کاشان | |
شهر کاشان مرکز شهرستان کاشان است. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران برابر با ۲۴۸٬۷۸۹ نفر بوده که در فاصله ۲۴۰ کیلومتری از جنوب تهران، پایتخت ایران، ودر بین دامنه کوه کرکس نطنز و دشت کویر سکنی دارند.این شهرستان از شمال به آران و بیدگل، از جنوب به نطنزو اردستان، از غرب به کوه کرکس و سیاه کوه و شهرستان محلات و اراک و از شرق به کویر مرکزی ایران محدود است. کاشان از نظر جمعیت بیستم و در رده یازدهمین شهر صنعتی ایران قرار می‌گیرد که دلیل آن وجود کارخانجات متعدد فرش ماشینی (بیش از یکصد کارخانه)، کارخانه تولید ورق گالوانیزه و کارخانجات تولید قطعات خودرو ومونتاژ است.در همین 3 الی 4 سال اخیر کارخانهٔ تولید لوله‌های نشکن داکتیل هامون نایزه و همچنین کارخانه تولید خودرو سایپا کاشان تاسیس شده‌است. قدمت صنایع نساجی در این شهر به تولیدات شعربافی شاملمخمل بافی، زربافی و حریربافی برمی‌گردد که هم اکنون بیش از چند هزار نفر در کارخانجات نساجی مشغول به کار می‌باشند.
شهرت این شهر بیشتر به واسطه گلاب و فرش دستباف وآثار باستانی و جاذبه‌های توریستی متعدد آن است. کاشان به دارالمومنین، شهر عقرب‌ها، دروازه کویر...مشهور است.از محصولات کشاورزی آن می‌توان به انواع غلات و میوه‌های فصلی اشاره نمود. غذای مورد علاقه در بین مردم این شهر آبگوشت و بالاخص گوشت و لوبیا می‌باشد.
آثار تاریخی و دیدنی فراوانی در این شهر وجود دارد که از آن میان می‌توان به باغ فین، مسجد و مدرسه آقابزرگ، خانه عامری‌ها، خانه عباسی‌ها،خانه طباطبایی، خانه بروجردی، حمام سلطان امیراحمد و قبر شاه عباس صفوی... اشاره نمود.
محتویات[نهفتن] |
به عقیده دانشمندان زبان شناس، کاشان به خانه‌های تابستانی گفته می‌شود که از چوب و نی ساخته شده باشد.[۱] درمورد وجه تسمیه کاشان سخن بسیار است.
قاسان و کاس رود
بر طبق حکایت تاریخ قم[کدام صفحه؟] قاسان نام دو تن از پادشاهان داستانی (پسران خراسان) بوده، قاسان اصغر پسر آفریدون است که نام او را به رودخانه (که به فارسی کاسه می‌گویند) نهاده‌اند؛ و قاسان دریا بوده که آن را کاس رود خوانده‌اند.[۲]
چهل حصاران و کاه فشان
برخی از نویسندگان دوره‌های اسلامی گفته‌اند که کاشان در اصل چهل حصاران بوده، در زمان هارون الرشید عباسی به خواهش مردم آنجا، زبیده خاتون همسر خلیفه دستور ساختن شهر و برج و باروی آن چون کاه افشانی کرده‌اند و به تدریج کاشان نامیده شده‌است.[۳]
کی آشیان
این توجیه برخی از متاخرین، از آن نظر پیدا شد، که چون نخستین جایگاه آبادانی این ناحیه به امر پادشاهان داستانی ایران و در کنار چشمه فین برافراشته شده‌است، آن را کی‌اشیان (یعنی جایگاه ونشیمن پادشاه گفته‌اند) [۴]
کاشان و کاشانه
منظور، مصداق و معنی لغوی آن است. چنانکه ملک‌الشعرای بهار می‌گوید:
| لفظ کاشان و کاشانه به لغت‌های قدیم | معبد و جایگه جشن و دلاسائی بود |
و در جای دیگر نیز چنین می‌گوید: کاش و کاشان و کاشانه نیز که از اسامی بتخانه‌ها است به معنی نوعی از مسکن شد، و نیز اسم خاص شهرها گردید.[۵]
مراکز دانشگاهی کاشان
تاریخ کاشان
يکي از قديمي ترين تمدنهاي ایران تمدن سيلک است. تپه هاي موسوم به سيلک واقع در 2 کيلومتري جنوب غربي کاشان يکي از کهن ترين مراکز استقرار بشر در فلات مرکزي ايران به شمار مي آيد. حدود هفت هزار سال پيش مردم سيلک پايه و اساس تمدني را بنيان نهادند که در دوره هاي مختلف پيشرفت شاياني را بدست آورد. نشانه هايي از اين پيشرفت و ترقي را مي توان در آثار سفالين و اشياء مسي و مفرغي بدست آمده از اين تپه ها (تپه هاي شمالي و جنوبي سيلک) که امروزه زينت بخش اکثر موزه هاي معتبر ايران و جهان است، مشاهده کرد. اقوام سيلک كه داراي ابداعات و نوآوريهاي فراواني در صنايع آن دوران بوده اند، با تمدن بين النهرين و مناطق ديگر ايران ارتباطات فرهنگي و اقتصادي داشته اند. تمدن سيلك به عنوان يكي از نخستين تمدن هاي دشت نشين براي باستان شناسان از اهميت قابل توجهي برخوردار مي باشد. خاصه آنكه در كوزه گري و نگارگري و استفاده از آجر پخته در بناي ساختمانها و موارد متعدد ديگر به پيشرفتهاي قابل ملاحظه اي رسيده بودند. گرچه ردپاي اين تمدن ناگهان در تاريخ گم مي شود و مردم سيلك بر اثر هجوم اقوام تار و مار و گريزان مي شوند، اما برخي بر اين عقيده اند كه ساكنان سيلك پس از ويراني شهر و ديارشان به چشمه ساران به ويژه نياسر و نوش آباد پناه برده و آباديهايي را بوجود آورده اند. با توجه به اينكه در منطقه كاشان آثاري از دوره هخامنشي و اشكاني وجود ندارد و پژوهشهاي باستان شناسي نيز در اين منطقه بسيار محدود بوده است از تمدن اين دوره در كاشان اطلاعات زيادي در دست نيست ليكن كشف سكه هاي نقره متعلق به دوران هخامنشي و اشكاني در اين منطقه نشان از ردپاي تاريخ دوره هخامنشي و سلوكي دارد. كشف گنجينه اي متعلق به اواخر هزاره اول قبل از ميلاد در روستاي مرق گواهي بر امتداد مدنيت در منطقه كاشان تا اواخر دوره هخامنشي است. گرچه اخبار و مداركي از دوره اشكانيان در اين منطقه بدست نيامده است اما قراين متعدد تاريخي خبر از آباداني و رونق كاشان در دوره ساسانيان مي دهد. وجود آتشكده هاي نياسر، خرمدشت و نطنز، اشارات مولف تاريخ قم به مناطق باستاني چون نياسر و نوش آباد، اخباري مربوط به يك شهرك دوره ساساني به نام سارويه درمنطقه كاشان كه به گزارش تاريخ نويسان تا دوره اوليه اسلامي نيز آثاري از آن برجاي بوده است همگي گواهي بر اين مدعاست.
یهودیان کاشان
قبل از انقلاب خصوصا قبل از تشکیل اسراییل در کاشان یهودیانی هم می‌زیستند. مقبره خاخام ملا مشه هلوی (فقیه، شاعر، حکیم، منجم و عارف بزرگ یهودی در اوایل دوران صفوی) از بزرگان یهود در کاشان در منزل مسکونی خود در خیابان کنونی «دارایی» وجود دارد. خاخام یدیدیا شوفط حاخام اعظم سابق ایران و رهبر روحانی یهودیان ایرانی تبار جهان متولد کاشان است. این شهر در حقیقت محل اقامت یهودیان رانده شده از اسپانیا در دروان تفتیش عقید می‌باشد و همان‌گونه که Anton Felton می‌نویسد، بنا بر اسناد تاریخی موجود، شهر کاشان «مرکز فرهنگی یهودیان یران» بوده است و وجود عده ای با چهره ایی شبیه اسپانیایی ها (موهای بور و چشمان سبز و آبی) به دلیل مسلمان شدن عده ای زیاد از این یهودی ها در دوران مختلف بوده است. در کتاب خاطرات حاخام یدیدیا شوفط نوشته منوچهر کهن درباره یهودیان کاشان چنین نوشته شده است: حدود ۵۰۰ سال قبل که سیصد هزار نفر از یهودی‌ها را بدون هیچ آذوقه و پوشاک، با منتهای بدبختی از اسپانیا اخراج کردند، به ایران مهاجرت کرده‌ایم. (صفحه ۱۴) بنا بر گزارش‌های آلیانس در سال ۱۹۰۶م/۱۳۲۴ق، در کاشان ۲هزار یهودی در ۱۳۰ خانه در میان ۵۰هزار مسلمان زندگی می‌کرده‌اند. یک مدرسهٔ یهودی در سال ۱۹۱۰م/۱۳۲۸ق، توسط یک خیّر محلی به نام یقوطئیل تأسیس شده است. ۱۳۸۰ یهودی در ۱۹۴۳م/۱۳۲۱ش، در کاشان زندگی می‌کرده‌اند (عالم یهود، ۳۷۹، ۷۳-۴۷۲). بسیاری از این یهودیان، کاشان را به مقصد تهران، لندن و اسرائیل ترک کردند. لرد دیوید آلیانس (متولد ۱۹۳۲م/۱۳۱۰ش)، اهل کاشان، که در ۱۷سالگی به لندن مهاجرت کرد، به یکی از بزرگ‌ترین صنعت‌گران نساجی در انگلستان بدل شد. در پایان قرن بیستم، کاشان که روزگاری «اورشلیم کوچک» نامیده می‌شد، دیگر جایی برای یهودیان نداشت.
وجه تسمیه
No comments:
Post a Comment